cá duồng ông xuất chuồng ở đồng nai

Tiểu thuyết gia tài hoa Ngô Thừa Ân, trong tiểu thuyết Tây Du Ký, có tai hoạ 2 con cá hẻn đen và trê trắng thành tinh. Chắc tụi nó cũng trầy trần tu luyện đến độ bao phen bạc đầu râu. Còn trong dân gian, vẫn lưu truyền giai thoại cá gáy hóa rồng. Những dạng biến hóa lạ đời này, người viết chưa may mắn nếm thử một tí hàm trê (thành tinh) hoặc môi chép (hóa rồng), nên không dám đàm luận về mức độ ngon dở cỡ nào.Tái xuấtSong, sức hấp dẫn từ thịt da một số cá lão… đại, ở hồ Trị An, (Đồng Nai) như: cá lăng, cá duồng… thật đáng ái mộ.Ông Năm Huệ, chủ một vườn bưởi ở Tân Triều, Đồng Nai, có quán ăn ven sông thoáng đạt, đã mấy lần khoe có mấy món lạ từ con cá duồng “lớn lắm” (4 - 8 - 9kg/con). Và ông khẳng định, đây là cá nước ngọt chứ không phải cá biển. Lão nông này còn “bỏ nhỏ” qua điện thoại: “Cá hiếm! Gần 40 năm trước, tôi có thấy nó. Bỗng mất tăm luôn, nay mới thấy lại.”Lời tiết lậu như có hấp lực, cuốn chúng tôi chạy về vườn bưởi để coi mắt cá, dịp cuối tuần. Bê cá lên, hơn năm phút cho chúng tôi chụp ảnh nhiều giác độ, em nhân viên ở đây đã than mỏi tay. Vì con cá nặng gần 5kg.
Đúng là cá duồng, họ cá gáy rồi. Song, so với đám cá duồng… nhi đồng (cỡ 1 - 2 ngón tay người lớn) thường thung thăng chốn sông nước miền tây, thì con này có thể lên chức cụ. Một số người chân chất miệt vườn có câu nói ví von khá điên: “linh + duồng (chung) một giuộc (cùng phe)!”. Bởi trước đó, phôi chúng (cá bột) thường chung bầy du cư từ Biển Hồ (Campuchia) chạy về hạ nguồn sông Cửu Long, trong mùa nước nổi. Nhấm nháp phiêu sinh trong dòng phù sa ngầu đục, chúng sẽ lớn dần lên trên đường đi. Tuy nhiên, mới cỡ từ đầu đũa đến một - hai ngón tay, đã bị lên dĩa “xôi đậu” cùng với cá linh; trong các món phổ quát: chiên giòn, kho lạt, nhúng lẩu chua hoặc lẩu mắm.

Cá duồng càng lớn càng dậy sóng ghiền!​

Tàn cuộc chơi mùa lũ, phần đông những con cá: linh, duồng, chài… cỡ 3 ngón tay, sẽ quay đầu chạy ngược về cố quốc. đương nhiên, cũng có một số, không nỡ rời xa quê mới. Chúng quyết định cư lâu dài, lượn lờ rủ nhau nẩy nở bầy đàn.

Do cùng loại cá vẩy trắng và trông tương tự như cá linh lúc nhỏ, nên trong mùa nghịch (từ gần tết âm lịch - qua tháng Giêng, Hai…), cá duồng có thể bị đóng giả cá linh non, ở một số quán… xá Sài Gòn. Những con cá duồng non, được sinh ra từ kỹ thuật “ép đẻ”, cỡ ngón tay út, nhiều xương, ít thịt và gầy guộc. Chỉ có thể chiên giòn, mới dễ trông gà hóa cuốc.Còn những con cá duồng cụ, quen thuộc ngóc ngách lòng sông Đồng Nai, rồi ẩn nhẫn trong lòng hồ Trị An, khá ít người biết đến.Béo, bùi tại… vẩy?Một đồng nghiệp cũ hí hửng khoe: mới mua được một con cá duồng bay nặng gần 1.5kg, ở cũng ở thủy điện này, thơm ngon lắm luôn! Hàng câu.Còn ông Năm Huệ cho biết thêm, mối quen giao cá cho ông không tiết lộ kinh duoc su họ bắt cá bằng cách nào. Cá mới giao đến quán, vẫn còn tung hoành mạnh. Tuy nhiên, nếu thả rộng nó vào hồ cỡ 1 - 2 giờ sau, đã ngáp ngáp rồi lật ngửa. Thế nên, ông chọn giải pháp cấp đông cá còn “sống nhăn”, để giữ nguyên độ tươi. “Không nhiều, một tuần họ mới giao vài con. Có khi không có con nào. Nhưng hễ có, toàn cá cỡ cá “biết nói” tôi mới lấy.”, ông điềm đạm nói.Được biết, một số thực khách sành ăn, sau khi đến đây thưởng thức duồng…cao niên, còn mua mang về 1 - 2 kg cá tươi, làm quà biếu. Với… lão cá duồng nặng gần 5 ký, bề hoành khứa cá phần ức, có thể để chật một cái dĩa cỡ trung. bởi vậy, xương hom cá lớn cỡ cây tăm nhang - không gây chướng ngại cho nữ giới và trẻ mỏ.
Mặt khác, tuy không có cánh nhưng những khi bị làm giật thột, cá có thể tung mình phóng cao khỏi mặt nước trên nửa mét. Đó cũng là, tập tính quen thuộc của họ cá mè, cá trắm.Cũng như cá cóc, khi chế biến cá duồng, những đầu bếp lành nghề sẽ không bỏ đi phần vẩy cá. Họ chỉ tụ tập xả hết nhớt tanh bám quanh vẩy. Nếu bỏ vẩy đi, thịt cá sẽ nhạt và không còn béo bùi đặc sắc nữa. Theo đó, những món có nước và đun khá lâu ở nhiệt độ cao như: lẩu, om, kho lạt…; sẽ giúp vẩy cá nở bung ra thành những đóa hoa hàm tiếu - thật quyến rũ!Cắn vào, nghe giòn sần sật, tựa như tự mình trỗi lên một khúc nhạc hân khoái, thật suýt nữa và đáng yêu!
Nhâm nhi với rượu trái ngâu chín, một sản phẩm mới của ông Năm Huệ. Nước cốt ngâu ngã màu hổ phách trông như màu rượu tây, thoảng thơm hương nhãn lẫn mùi trái mơ chín; pha cùng sô - đa với tắc tươi, uống thật êm!Chưa kể, thịt cá ngọt bùi - trắng ngần, da giòn giòn, ức beo béo - mài miệt! Cỡ này, chất lượng cá dư sức ngang hàng với các “bác” cá cầy loại lớn, chỉ lép vế đôi phần so với những “chú” cá cóc - về mùi thơm đặc trưng trời cho.quả tình, càng rong ruổi đi học ăn, người viết càng cảm thấy vụng dại và ham biết bao sản vật vùng miền!