Khám phá ngôi đền Chăm linh thiêng nhất

Tháp Po Klong Garai là cụm tháp Chàm cao thượng và đẹp nhất để lại Việt Nam, vừa có khá nhiều giá về lịch sử hào hùng, văn hóa, sẽ là điểm chuyến du lịch quyến rũ khách tham quan khắp nơi.

Vương quốc Chăm Pa đã suy vong, tốt nhất những gì vướng lại là đền tháp cổ đại hoang tàn như tháp Mỹ Khánh ở Huế, tháp Bánh Ít ở Quy Nhơn, tháp Nhạn ở Tuy Hòa… Nhưng chạy dọc theo dải đất Chăm Pa từ Bắc tới Nam, đến vùng Ninh Thuận, Bình Thuận mà rất lâu rồi có tên Panduranga, những làng Chăm vẫn sống, duy trì văn hóa truyền thống, thờ tự và gọi tháp bằng tên gọi của rất nhiều vị vua thần, là Po Rome, Po Tam, Po SahInu…

​

Trong số những di tích còn lại đó, ngôi tháp mang tên vua thần Po Klong Garai là khu linh thiêng và tráng lệ nhất.


Tháp Po Klong Garai là lăng hoài tưởng ngài Klong Garai, một vị vua và đã được thần thoại cổ xưa hóa. Theo thần thoại cổ xưa, mẹ vua là người không rõ lai lịch, được hai vợ chồng già nhặt về từ 1 bọc vải trên đập Nha Trinh. Bà mang thai vì hấp thụ nước trên một cục đá lớn trong rừng rồi ra đời một đứa con xấu xí, khắp mình ghẻ lở và đặt tên là Po Ong. phát triển, Po Ong đi chăn trâu cho đến khi ngủ được rồng quấn quanh người, mọi vết ghẻ lở biệt tích. Khi nhà vua Hiện nay băng hà, con voi thuần khiết triều chạy ra bên ngoài, tới quỳ phục trước Po Ong và mời ông về triều. Từ đó, người tôn ông lên làm vua lấy tên Po Klong Garai.

​

Tháp Po Klong Garai được thi công trên đỉnh núi Trầu, cách thành phố Phan Rang, tỉnh Ninh Thuận 5 km về mặt Tây bắc. Đây là 1 trong khu tháp Chăm lớn và còn đại quát nhất tới lúc này.

Tháp được vua Jaya Simhavarman III (Chế Mân) xây cuối thế kỷ 13. Hiên nay, giữ lại 3 ngôi tháp gồm tháp cổng, tháp lửa và tháp chính. Một miếu nhỏ mặt Tây được người Chăm mới lập sau phóng thích (1975) thờ hoàng hậu là bà Bia Kol.


sắc đẹp của Po Klong Garai không tập kết vào mỗi ngọn tháp mà là một khái quát hài hòa và hợp lý với hướng nhìn lên đỉnh núi.


Ba ngọn tháp thông tỏ liên tục theo trục ngang, phía đông - tây. không chạm, từng lớp mái nổi dần lên mô phỏng núi Meru trập trùng cùng các hình tiết lá nhĩ.


Đáng chú ý nhất trong thiết kế tháp là khối hệ thống điêu khắc trên mái tháp chính. Mọi tháp Chăm đều sở hữu mái giả lập vé máy bay đường nguyễn thời trung núi Meru trong truyền thuyết Ấn Độ. Tại Po Klong Garai, từng lớp mái chồng lên nhau xen lẫn tượng chạm trổ ẩn hiện từ 4 phía, hay phù điêu người ngồi ẩn vào trong từng hốc lá đề và tượng tiên nhô ra tại những góc.

Tượng và nóc tháp xếp lớp, đổ bóng lên nhau, vừa có thứ tự chính phụ, vừa hòa lẫn ma mị. Phù điêu Shiva đang múa trên cửa tháp chính và cũng có thể nhìn xuyên cửa tháp cổng.


hàng năm người Chăm tổ chức tiệc tùng trên tháp 3 lần, là lễ Mở cửa tháp, lễ Kate thờ thần Cha và lễ Cambun thờ thần Mẹ. trong những thời buổi này, cửa tháp chính được mở, người dân từ các làng Chăm trong vùng mừng rỡ lên làm lễ. Những ngày khác, tháp Po Klong Garai là một điểm tham quan và công viên xanh gợi cảm khách tham quan mọi miền.